Orgaandonatie splijt de Tweede Kamer. Tijdens een debat over de kwestie bleek er woensdag geen meerderheid voor een nieuw systeem dat zou moeten leiden tot een toename van het aantal donoren.



Uit een enquête van de Nierstichting blijkt dat bijna driekwart van de Nederlanders voorstander is van een zogeheten actief donorregistratiesysteem (ADR). Hierbij worden mensen automatisch geregistreerd als donor tenzij daartegen bezwaar wordt aangetekend. Bij het huidige systeem overlijden jaarlijks honderdvijftig mensen terwijl ze op een wachtlijst voor een orgaantransplantatie staan.

Een meerderheid van de Kamer verzet zich tegen een actieve donorregistratie. Niet alleen de coalitiepartijen CDA, PvdA en ChristenUnie maar ook de VVD, PVV en SGP hebben bezwaren tegen dit systeem. Zo zou het niet leiden tot een grote toename van het aantal donoren, en ook zou het in strijd zijn met het zelfbeschikkingsrecht. "Het zelfbeschikkingsrecht eindigt niet bij de dood. Het garandeert ook de vrijheid om niet te kiezen", zei Anouschka van Miltenburg (VDD). "Burgers zijn geen eigendom van de staat", verwoordde Esmé Wiegman het standpunt van de ChristenUnie.

Deze meerderheid steunde minister van Volksgezondheid Ab Klink (CDA), die zich eveneens verzet tegen het ADR. Hij verwacht veel van een verbetering van het bestaande systeem, en dan met name van de manier waarop ziekenhuizen omgaan met het afstaan van organen. Een betere organisatie van de ziekenhuizen op dit punt zou kunnen leiden tot een grotere toename van het aantal donoren dan het ADR, zei de bewindsman.

De grootste oppositiepartij SP, maar ook D66 en GroenLinks, maken zich wel hard voor een actieve donorregistratie. "Er overvalt mij een machteloze woede bij dit onderwerp", zei Femke Halsema (GroenLinks). "Geen enkel systeem is zaligmakend, maar het huidige systeem werkt onvoldoende." Henk van Gerven (SP) vindt dat het kabinet en de Kamer niet moeten 'doormodderen' op de huidige weg. "Het schaamrood staat mij op de kaken als ik naar deze Kamer en deze minister luister."

Tevreden met de voorstellen van de minister waren de partijen niet en zij kwamen met verschillende aanvullingen. Zo stelden de regeringspartijen CDA en PvdA voor om het donorcodicil nieuw leven in te blazen, omdat de huidige centrale registratie een te grote drempel zou opwerpen. Deze partijen kregen echter weinig bijval. Minister Klink zegde toe het voorstel te onderzoeken.

De minister zelf verwacht veel van het toevoegen van een nieuwe optie aan het donorformulier. De optie 'ja, indien mijn nabestaanden toestemming bieden', moet veel twijfelaars over de streep trekken. Bij dit voornemen zetten de coalitiepartijen CDA en PvdA de nodige vraagtekens. Henk Jan Ormel (CDA) vreest dat dit het formulier juist ingewikkelder maakt en mensen aanzet tot twijfel.

De bewindsman kwam aan deze bezwaren tegemoet door toe te zeggen dat hij de effecten van de nieuwe optie zal laten onderzoeken. Pas daarna neemt hij een besluit welke wijzigingen worden doorgevoerd.

trouw.n